Π. Fornos, ποιος είναι ο σκοπός του Παγκοσμίου Δικτύου Προσευχής του Πάπα;
Το Παγκόσμιο Δίκτυο Προσευχής του Πάπα είναι ένα έργο της Αγίας Έδρας και έχει ως πρώτη αποστολή του να κάνει γνωστούς τους σκοπούς της προσευχής του Αγίου Πατέρα, ώστε να μπορούμε να προσευχόμαστε μαζί του για κάθε πρόκληση που συμβαίνει στην ανθρωπότητα και για την αποστολή της Εκκλησίας. Άλλωστε η προσευχή του Πάπα αυτούς τους σκοπούς εκφράζει. Κατά κάποιον τρόπο, στο βλέμμα του επάνω στον κόσμο, στην προσευχή του, ο Πάπας αντιλαμβάνεται προκλήσεις μέσα στον σημερινό κόσμο και καλεί την Εκκλησία ανά την οικουμένη να προσευχηθεί σε σχέση με τις καταστάσεις αυτές σε ό,τι αφορά τους άνδρες και τις γυναίκες, όπου αντιλαμβάνεται το επείγον για την ανθρωπότητά μας και για την αποστολή της Εκκλησίας. Ζητά από το Δίκτυό του της Προσευχής να κινητοποιήσει την Καθολική Εκκλησία και όλους που επιθυμούν να συμμετάσχουν, να προσευχηθούν, να ενεργήσουν σε σχέση με τις προκλήσεις αυτές, φυσικά τους αδελφούς και τις αδελφές μας που ανήκουν σε άλλες χριστιανικές ομολογίες αλλά και κάθε άνθρωπο καλής θελήσεως, με τρόπο που να μπορούν να κινητοποιούνται κάθε μήνα επί της πρόκλησης αυτής. Δηλαδή ο σκοπός της προσευχής του Πάπα είναι σαν να μας εμπιστεύεται μια αποστολή. Είναι μια πυξίδα για την αποστολή. Κι έτσι μας καλεί να προσευχηθούμε, αλλά γνωρίζοντας ότι η αληθινή προσευχή μας ανοίγει στους άλλους, στον κόσμο, μας οδηγεί να ενεργήσουμε μέσα σε αυτόν τον κόσμο. Διαφορετικά η προσευχή μας είναι άδεια, χωρίς νόημα. Η αποστολή, λοιπόν, που έχουμε είναι να αφυπνίσουμε τις συνειδήσεις, τις καρδιές ώστε να προσευχηθούμε σε σχέση με αυτές τις προκλήσεις που αντιλαμβάνεται ο Άγιος Πατέρας για την ανθρωπότητα και για την Εκκλησία ανά την οικουμένη.
Υπάρχουν πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει το Παγκόσμιο Δίκτυο Προσευχής για να προωθήσει την προσευχή και τη σύνδεση των πιστών;
Φυσικά! Εφόσον αποστολή μας είναι να γνωστοποιήσουμε τους σκοπούς της προσευχής του Πάπα, η πρόκληση είναι επίσης να βοηθήσουμε τους ανθρώπους να προσευχηθούν, να μάθουν να προσεύχονται και να αλληλοσυνδέονται. Είμαστε ένα δίκτυο προσευχής παγκόσμιο, που σημαίνει ότι βάζουμε σε κοινωνία άνδρες και γυναίκες από διαφορετικούς πολιτισμούς και κουλτούρες. Είμαστε παρόντες σε 92 χώρες στον κόσμο, κυρίως με εθνικές ομάδες, κάποιες φορές ακόμη και με δομές σε επίπεδο επισκοπών τουλάχιστον στο 60% των χωρών. Θέλουμε λοιπόν να έρθουν σε κοινωνία άνδρες και γυναίκες από τους διαφορετικούς αυτούς πολιτισμούς και για να το κάνουμε, υπάρχουν διάφορα μέσα. Για παράδειγμα η πρώτη Παρασκευή του μήνα είναι παραδοσιακά στο Παγκόσμιο Δίκτυο Προσευχής, που παλαιότερα ονομαζόταν Αποστολή της Προσευχής, η μέρα που προσευχόμαστε για τους σκοπούς της προσευχής του Αγίου Πατέρα για την Εκκλησία. Ενωμένοι με την καρδιά του Ιησού, διότι είναι η μέρα που τελούμε την Ευχαριστία της Ιεράς Καρδίας του Ιησού προσευχόμαστε με κάθε χώρα, όποια κι αν είναι η κουλτούρα της, όποια κι αν είναι η γλώσσα της, σε κοινωνία ο ένας με τον άλλον. Την πρώτη Παρασκευή κάθε μήνα γνωρίζω ότι δεν προσεύχομαι μόνος μου, ότι είμαι σε κοινωνία με εκατοντάδες εκατομμύρια αδελφούς και αδελφές μου στον κόσμο, που προσεύχονται μαζί για τις ίδιες προκλήσεις της ανθρωπότητας και της αποστολής της Εκκλησίας. Κάθε μήνα για κάτι διαφορετικό. Αυτό, λοιπόν, μας βάζει σε κοινωνία, όλους μαζί.
Όμως υπάρχουν και διαφορετικά εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας. Κάθε εθνική ομάδα έχει τα δικά της εργαλεία – μπορεί να είναι περιοδικά, δελτία, ομάδες στο WhatsApp, μπορεί να είναι μέσα κοινωνικής δικτύωσης – το Facebook ή άλλα -, ομάδες που βρίσκονται μέσω Zoom ώστε να μπορέσουν να προσευχηθούν μαζί γύρω από το Δίκτυο Προσευχής του Πάπα, και να ενεργήσουν υπό την έννοια αυτού του σκοπού της προσευχής. Και μετά, σε διεθνές επίπεδο έχουμε παιδαγωγικά εργαλεία που φέρνουν διάφορες ομάδες στον κόσμο για να βοηθήσουν προς αυτή την κατεύθυνση, να βάλουν σε κοινωνία τους ανθρώπους. Πρώτα απ’ όλα υπάρχει το Click to Pray, που είναι η πλατφόρμα προσευχής του Πάπα. Δηλαδή ο Πάπας, κάθε φορά που ζητάει να προσευχηθούμε, βάζει το προφίλ της προσωπικής προσευχής του. Επομένως, κάθε φορά που επιθυμούμε να γνωρίσουμε τις προσκλήσεις του Αγίου Πατέρα, να προσευχηθούμε, το Click to Pray είναι η επίσημη πλατφόρμα του. Δεύτερον, υπάρχει το βίντεο του Πάπα. Είναι ένα βίντεο που ετοιμάζουμε μαζί με τον Πάπα Φραγκίσκο κάθε μήνα, γύρω από τον κάθε σκοπό της προσευχής όπου εκφράζει τον λόγο που καλεί σε προσευχή, γιατί είναι σημαντικό. Προσπαθεί να καταστήσει κατανοητό σε όλους ποια είναι η πρόκληση της ανθρωπότητας κάθε φορά και ποιος ο σκοπός της προσευχής. Βρίσκει και τα λόγια και τις εικόνες για να αγγίξει τις καρδιές μας και να μας βοηθήσει να κινητοποιηθούμε. Το βίντεο είναι πολύ σύντομο, διαρκεί ενάμιση λεπτό και το παράγουμε σε είκοσι τρεις γλώσσες, σε όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, και επίσης στα μέσα δικτύωσης της Αγίας Έδρας, της Ποντιφικής Συνόδου για την Επικοινωνία. Αυτά λοιπόν είναι τα δύο κύρια εργαλεία επικοινωνίας, για να δημιουργήσουμε την κοινωνία, (μαζί με) την πρώτη Παρασκευή του μήνα και, όπως είπα, κάθε εθνική ομάδα μπορεί να διαθέτει τα δικά της εργαλεία. Γνωρίζω, για παράδειγμα, ότι εδώ στην Ελλάδα, ο π. Πέτρος Χονγκ ξεκίνησε το βίντεο του Πάπα στα ελληνικά. Είναι ένας άλλος τρόπος να φέρει πιο κοντά τους Έλληνες καθολικούς ώστε να βοηθηθούμε να προσευχηθούμε μαζί, όπως λέει ο Πάπας.
Περιγράψτε μας μία ημέρα για όσους καλούνται να προσευχηθούν.
Το Click to Pray, η πλατφόρμα προσευχής του Πάπα, προτείνει τρεις στιγμές προσευχής μέσα στην ημέρα, πολύ σύντομες. Το πρωί, μετά τον διαλογισμό ή τη μελέτη του Ευαγγελίου, δηλαδή την ακρόαση του Ιησού, του λόγου του, καθώς ως χριστιανοί καλούμαστε να τραφούμε από τον λόγο του Χριστού. Έπειτα καλούμαστε να γίνουμε διαθέσιμοι στην αποστολή του Χριστού μέσω μιας προσευχής προσφοράς. Είναι μια μικρή προσευχή με την οποία λέμε στον Κύριο «είμαι εδώ μπροστά Σου, αυτή είναι η μέρα μου, οι δραστηριότητές μου, η οικογένειά μου. Δώσε μου τη χάρη να είμαι διαθέσιμος στο Πνεύμα Σου, να είμαι ανοιχτός σ’ Εσένα, να Σε αφήσω να με καθοδηγήσεις, να μπορέσω να μπω σε μια αποστολή ευσπλαχνίας για τον κόσμο». Είναι απλό. Ο καθένας βρίσκει τα δικά του λόγια ή ακολουθεί την επίσημη προσευχή. Αυτό που θέλουμε είναι να γίνουμε διαθέσιμοι σε μια αποστολή ευσπλαχνίας. Οι σκοποί της προσευχής του Πάπα καλούν σε αυτή την ευσπλαχνία για τον κόσμο. Στην αρχή του απογεύματος καλούμε σε μια μικρή παύση, όπως στην ιγνατιανή παράδοση, την εξέταση της συνείδησης. Βλέπουμε δηλαδή πώς η καρδιά μας προσαρμόζεται στην καρδιά του Ιησού. Και το βράδυ καλούμε σε μια ανασκόπηση της ημέρας κατά την παράδοση των Πνευματικών Ασκήσεων, ώστε να μπορέσουμε να δούμε αν, σε σχέση με την διαθεσιμότητά μας στην αποστολή του Χριστού και σ’ αυτή την αποστολή ευσπλαχνίας, η καρδιά μας ήταν προσαρμοσμένη στον Χριστό, παίρνοντας ως πυξίδα τους σκοπούς της προσευχής του Πάπα. Για παράδειγμα αυτόν τον μήνα ο Πάπας μας καλεί να προσευχηθούμε για όσους διακινδυνεύουν τη ζωή τους στο όνομα του Ευαγγελίου. Είναι τόσοι πολλοί οι μάρτυρες των ημερών μας, που αναζητώντας να βιώσουν το Ευαγγέλιο της ειρήνης και της αδελφοσύνης, της αγάπης και της υπηρέτησης του πλησίον, διακινδυνεύουν τη ζωή τους, πεθαίνουν στο όνομα του Χριστού, διότι είναι χριστιανοί. Δεν έχει σημασία αν είναι καθολικοί, ή ορθόδοξοι, το γεγονός ότι είναι χριστιανοί συχνά είναι κίνδυνος για τη ζωή. Καλούμαστε λοιπόν να προσευχηθούμε για τόσους άνδρες και γυναίκες που κινδυνεύουν να χάσουν τη ζωή τους, αλλά και να αναρωτηθούμε για τον εαυτό μας. Ποια η σχέση ανάμεσα στη ζωή μου και στην πίστη μου;
Επομένως είναι τρεις στιγμές προσευχής που μας καλούν να προσαρμόζουμε πάντοτε τις καρδιές μας σε σχέση με αυτή την αποστολή που μας ανατέθηκε. Συχνά συνειδητοποιούμε ότι δεν σκεφτήκαμε καν τον σκοπό της προσευχής, ή ότι δεν σκεφτήκαμε τους αδελφούς ή τις αδελφές μας που διακινδυνεύουν τη ζωή τους. Κάνω λοιπόν την εξέταση, την ανασκόπηση της ημέρας στο τέλος της ημέρας που μου επιτρέπει να αφυπνιστώ, να δω πού βρίσκομαι ώστε την επόμενη μέρα να προσαρμόσω καλύτερα την καρδιά μου και να κρατήσω αυτό τον σκοπό της προσευχής που μας προσφέρει ο Πάπας και που είναι σαν μια αποστολή. Και γι’ αυτό μέσα στο Click to Pray προσφέρουμε επίσης μια συμπεριφορά την εβδομάδα, που είναι προσωπικές στάσεις, συμπεριφορές για να τις ενσωματώσουμε στην καθημερινή ζωή μας. Μικρές στάσεις, λοιπόν, που έχουν σκοπό να μας βοηθήσουν να βιώσουμε και να ενσωματώσουμε πιο σωστά αυτούς τους σκοπούς της προσευχής. Για παράδειγμα, στο Click to Pray τον μήνα Μάρτιο είχαμε πέντε στάσεις, μία προσωπική. Υπάρχει πάντα μία προσευχή, του μήνα, κάποιες φορές έχουμε προτάσεις για σκοπούς προσευχής από Συνόδους των Επισκόπων – είναι ένας τρόπος να είμαστε σε κοινωνία με τους επισκόπους – και υπάρχουν και στάσεις, συμπεριφορές. Η πρώτη καλεί «να είμαστε μάρτυρες του Χριστού με την ίδια τη ζωή μας». Υπάρχει λοιπόν ένα μικρό κείμενο του πάπα Φραγκίσκου που μάς καλεί σε αυτό. Η δεύτερη είναι «να ενσαρκώσουμε το Ευαγγέλιο μέσα στη ζωή μας». Υπάρχει ένα μικρό κείμενο για συλλογισμό. Έπειτα υπάρχει το «ενσταλάζω θάρρος», γιατί οι μάρτυρες του Ευαγγελίου ενσταλάζουν θάρρος σε εμάς ώστε με τη σειρά μας να είμαστε εμείς μάρτυρες, χωρίς να φοβόμαστε το βλέμμα των άλλων ή αυτό που θα πουν. Το πώς δέχομαι αυτό το θάρρος των άλλων ώστε να είμαι κι εγώ θαρραλέος και να ζήσω σύμφωνα με τον τρόπο του Ευαγγελίου. Και η τελευταία στάση είναι «να παίρνουμε ρίσκα». Αυτές οι στάσεις, αυτό το υλικό, μέσα στην καθημερινότητα, μας βοηθάνε να ξαναδιαβάσουμε τη ζωή μας.
Ποιο είναι το όραμα του Παγκοσμίου Δικτύου Προσευχής για το μέλλον;
Όπως σας έλεγα, το Παγκόσμιο Δίκτυο Προσευχής ετοίμασε αυτά τα διεθνή και εθνικά σχέδια για να βοηθήσει να προσευχόμαστε με τον Άγιο Πατέρα για τις προκλήσεις της ανθρωπότητας και την αποστολή της Εκκλησίας. Αλλά αυτό θα ήταν αδύνατο χωρίς να είμαστε βαθιά ενωμένοι με τον Χριστό. Γιατί η προσευχή δεν είναι ένα ηλεκτρικό κουμπί που πατάμε για να ανάψει το φως, δεν είναι κάτι τεχνικό. Η προσευχή είναι πρώτα απ’ όλα μια σχέση με τον Χριστό. Αν, λοιπόν, δεν υπάρχει μια σχέση προσωπική, συναισθηματική, οικεία, με τον Χριστό, δύσκολα θα φέρει καρπούς η προσευχή μας. Γιατί θα είναι μια προσευχή μηχανική, μόνο λέξεις. Επομένως μαθαίνουμε να προσευχόμαστε και γι’ αυτό μαθαίνουμε επίσης να προσαρμόζουμε την καρδιά μας στην καρδιά του Ιησού, μέσω αυτού που αποκαλούμε «δρόμο της καρδιάς», που είναι το πνευματικό θεμέλιό μας. Ο «δρόμος της καρδιάς» είναι μια προσαρμογή των Πνευματικών Ασκήσεων του αγίου Ιγνατίου κάτω από το φως όλης της παράδοσης της Αποστολής της Προσευχής και της πνευματικότητας της καρδιάς του Ιησού. Διότι η Αποστολή της Προσευχής από την αρχή συνδέεται άρρηκτα με την πνευματικότητα της Ιεράς Καρδίας του Ιησού. Για παράδειγμα, το προσκύνημα του Paray-le-Μonial όπου εορτάζουμε τα 350 χρόνια από τις εμφανίσεις του Κυρίου στην αγία Μαργαρίτα Μαρία Αλακόκ μόλις προσχώρησε στο Παγκόσμιο Δίκτυο Προσευχής του Πάπα, γιατί έχει έναν βαθύ δεσμό με την ευλάβεια της Ιεράς Καρδίας του Ιησού και με την Αποστολή της Προσευχής που υπήρξε πάντοτε ο προαγωγός αυτής της πνευματικότητας. Και αφού οι Ιησουίτες θέλησαν να προωθήσουν αυτή την πνευματικότητα, γι’ αυτό βασίστηκαν στην Αποστολή της Προσευχής. Γνωρίζετε την ιστορία των εμφανίσεων στην αγία Μαργαρίτα Αλακόκ, όπου ο Ιησούς καλεί τους Ιησουίτες να γίνουν οι προαγωγοί αυτής της ευλάβειας. Πρέπει να περιμένουμε το τέλος του 19ου αιώνα, το 1883, για να δεχθούν οι Ιησουίτες αυτή την ευχάριστη αποστολή και το 1915 αποφασίζουν ότι η Αποστολή της Προσευχής είναι εκείνη που θα προωθήσει την ευλάβεια. Είμαστε λοιπόν πολύ συνδεδεμένοι με την καρδιά του Ιησού, αλλά έχουμε τον δικό μας τρόπο να βιώνουμε αυτή την πνευματικότητα στην καρδιά του Ιησού. Διαθεσιμότητα για την αποστολή. Η πνευματικότητα της Ιεράς Καρδίας του Ιησού είναι για να γίνουμε διαθέσιμοι στην αποστολή του Χριστού. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η καρδιά της Αποστολής της Προσευχής είναι ο διαλογισμός του Αιώνιου Βασιλέα στις Πνευματικές Ασκήσεις, καθώς έχει να κάνει με την ακρόαση του Χριστού που μας καλεί στην υπηρεσία της αποστολής του και του προσφέρουμε τη ζωή μας, την εσωτερική διαθεσιμότητά μας για να είμαστε στην υπηρεσία της αποστολής του. Αυτό κάνουμε. Αλλά είναι μια αποστολή ευσπλαχνίας για τον κόσμο, γι’ αυτό είναι συνδεδεμένη με την καρδιά του Ιησού. Η καρδιά του Ιησού κοιτάζει με ευσπλαχνία την ανθρωπότητά μας και έχουμε κληθεί να φέρουμε αυτή την ευσπλαχνία στον κόσμο. Έτσι παράγουμε υλικό, πνευματικές ασκήσεις (retraites), και υλικό για τους εκπαιδευτές μας, ώστε να τους βοηθήσουμε να παρουσιάζουν αυτές τις ασκήσεις. Και αυτό θα λέγαμε ότι είναι που μεταμορφώνει τη ζωή των ανθρώπων, μας μεταμορφώνει, ώστε να μας βοηθήσει να προσευχόμαστε, να μπούμε σε αυτή την αποστολή της ευσπλαχνίας. Είναι το ουσιαστικό μέρος όλων εκείνων που έχουμε.
Όσον αφορά στο μέλλον, θέλουμε να συνεχίσουμε να εδραιώνουμε και να εκπαιδεύουμε τους ανθρώπους μας, τους leaders μας, τους υπευθύνους μας μέσω αυτού του δρόμου της καρδιάς. Διότι πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι αυτό το δίκτυο προσευχής είναι ο καρπός μιας επανίδρυσης που διήρκεσε πάνω από δέκα χρόνια. (Που) Ξεκίνησε το 2009, με την επανίδρυση της Αποστολής της Προσευχής και επεκτάθηκε (που ξεκίνησε) μετά από τέσσερα χρόνια σκέψης και διάκρισης το 2014 σε διεθνές επίπεδο ανά τον κόσμο για να γίνει αυτό το ποντιφικό έργο και η μηχανή αυτής της αλλαγής, αυτής της μεταμόρφωσης. Διότι κάθε μεταμόρφωση γίνεται μέσω της μεταστροφής των ανθρώπων. Αν δεν αλλάξουν οι άνθρωποι, δεν αλλάζει τίποτα. Είναι μια πρόσκληση να μπούμε σ’ αυτόν τον πνευματικό δρόμο για να αφήσουμε τον Χριστό να μας μεταμορφώσει σε αυτή την αποστολή ευσπλαχνίας. Και στο μέτρο που οι άνθρωποι μπαίνουν σ’ αυτόν τον δρόμο της καρδιάς, καταλαβαίνουν, αισθάνονται μέσα τους αυτό το νέο παράδειγμα της αποστολής, αυτόν τον νέο τρόπο να βιώνουν αυτή την αποστολή και μπορούν να μεταμορφώσουν την αποστολή τους. Έτσι, για μας, το στοίχημα που πρέπει να κερδίσουμε είναι να προχωρήσουμε εμπρός σε αυτή την εκπαίδευση των εκπαιδευτών μας – έχουμε ήδη εκπαίδευση για εκπαιδευτές στην αγγλική γλώσσα, στα ισπανικά, τα πορτογαλικά, τα ιταλικά, τα γαλλικά – αλλά πρέπει να την αναπτύξουμε ακόμη περισσότερο, γιατί είναι η βάση όλων. Εδώ και τρία χρόνια λοιπόν προχωράμε την εκπαίδευση των leaders μας. Και πρέπει να συνεχίσουμε διότι είναι ουσιώδες.
Ποιο είναι το αντίκτυπο του Παγκοσμίου Δικτύου Προσευχής στις τοπικές κοινωνίες;
Οι τοπικές κοινωνίες μεταμορφώνονται στον βαθμό που μπαίνουν σε αυτόν τον δρόμο της καρδιάς. Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό οι εθνικές ομάδες μας με τον leader κάθε χώρας να είναι καλά εκπαιδευμένοι για να μπορούν να δίνουν αυτές τις πνευματικές ασκήσεις και οι ομάδες μας, τα άτομα που συμμετέχουν στο Δίκτυο Προσευχής, να μπορέσουν να μπουν σε αυτόν τον καινούργιο τρόπο να βιώνουν την αποστολή μας και να μεταμορφωθούν μέσω αυτής της αποστολής της ευσπλαχνίας. Ήδη σήμερα σε πολλές χώρες δίνουμε τον δρόμο της καρδιάς, βλέπουμε πολύ πνευματικό δυναμισμό, βλέπουμε καινούργιες ομάδες που κάνουν την εμφάνισή τους και ειδικότερα νέες γενιές, και έπειτα εξακολουθούμε να έχουμε το Mouvement Eucharistique des Jeunes (Ευχαριστιακό κίνημα των νέων) που είναι ο νέος μας κλάδος. Αλλά ανάμεσα στα δύο υπήρχε συχνά ένα μεγάλο κενό. Επομένως οι νέοι δεν επιθυμούσαν να συνεχίσουν την Αποστολή της Προσευχής διότι είχαν την εντύπωση ότι ήταν για τους ηλικιωμένους κι έτσι έφευγαν. Το στοίχημα λοιπόν ήταν να μεταμορφώσουμε όλα αυτά στο Δίκτυο Προσευχής του Πάπα και σήμερα υπάρχουν νέες γενιές, των τριάντα, τριανταπέντε, σαράντα ετών που συμμετέχουν στο Δίκτυο πολύ περισσότερο απ’ ό,τι παλαιότερα. Έτσι το Δίκτυο Προσευχής θα μπορούσε να παρομοιαστεί με μια ομπρέλα που καλύπτει διάφορες ομάδες. Υπάρχει η ομάδα της παραδοσιακής Αποστολής της Προσευχής, υπάρχουν οι κοινότητες του Δικτύου Προσευχής που είναι άτομα που γνώρισαν το Δίκτυο Προσευχής προσφάτως κι έπειτα οι ομάδες νέων και παιδιών. Και μετά, υπάρχουν κι εκείνοι που συμμετέχουν στο Δίκτυο Προσευχής χωρίς να ανήκουν σε καμία ομάδα. Γιατί το Δίκτυο Προσευχής δεν είναι ένα κίνημα. Επομένως κάθε άνθρωπος, σε όποια εκκλησιαστική ομάδα κι αν ανήκει, για παράδειγμα οι χαρισματικοί ή οι φραγκισκανικές ομάδες κ.τ.λ., μπορούν να συμμετέχουν στο Παγκόσμιο Δίκτυο Προσευχής του Πάπα, γιατί πρόκειται για προσευχή μαζί με τον Άγιο Πατέρα, για την Εκκλησία ανά τον κόσμο. Είναι, λοιπόν, ένα δίκτυο κοινωνίας για το σύνολο της Εκκλησίας παγκοσμίως. Μπορούμε να συμμετέχουμε σε αυτό ακόμη κι αν έχουμε ξεκινήσει ανήκοντας σε άλλη εκκλησιαστική ομάδα. Αν όμως επιθυμώ να συμμετέχω περισσότερο σε αυτή την αποστολή ευσπλαχνίας, μπορώ επίσης να συμμετέχω στις ομάδες που υπάρχουν συχνά στις ενορίες και που πλαισιώνουν, που βιώνουν αυτή την αποστολή.
Έχετε κάποιες μαρτυρίες ανθρώπων που ανήκουν σε άλλες ομολογίες ή θρησκείες και που συμμετείχαν στο Δίκτυο Προσευχής του Πάπα;
Γνωρίζουμε, για παράδειγμα, ότι το βίντεο του Πάπα χρησιμοποιείται πάρα πολύ και το παρακολουθούν ακόμη και οι διαμαρτυρόμενοι ή από άλλες χριστιανικές ομολογίες. Όταν βρέθηκα στη Νότια Αφρική, μια δασκάλα σε σχολείο που δεχόταν καθολικούς, ορθόδοξους, διαμαρτυρόμενους, μουσουλμάνους, δηλαδή διάφορους νέους, παρακολουθούσαν τα βίντεο του Πάπα και τους άρεσαν, και μάλιστα τους τα έκαναν γνωστά μουσουλμάνοι που τα είχαν ανακαλύψει. Άρα το βίντεο του Πάπα το παρακολουθούν πολλοί εκτός του κύκλου των καθολικών. Γιατί; Επειδή όταν δημιουργήσαμε το βίντεο του Πάπα, το κάναμε με έναν καθολικό ιερέα και έναν σουνίτη ιμάμη, υπήρχε επίσης και ένας εβραίος ραβίνος, υπήρχε και ένας ευαγγελικός διαμαρτυρόμενος και μία βουδίστρια. Και προσπαθήσαμε να δημιουργήσουμε ένα βίντεο οικουμενικό, διαθρησκευτικό, ώστε κάθε άνθρωπος καλής θελήσεως να μπορεί να ακούσει και να καταλάβει μέσω μιας γλώσσας που δεν είναι αποκλειστικά καθολική αλλά ανοιχτή και κοντά στην καθημερινή ζωή. Έτσι ώστε να μπορέσουν να προσκολληθούν σε αυτήν όσο περισσότεροι άνθρωποι γίνεται και να κινητοποιηθούν, και ιδιαίτερα οι χριστιανοί αδελφοί μας των άλλων χριστιανικών ομολογιών. Επομένως η οικουμενική προοπτική είναι για εμάς ουσιώδης για όλα όσα κάνουμε. Προσπαθούμε πάντοτε να τοποθετούμαστε μέσα σε αυτή την οικουμενική προοπτική. Πάντοτε, ακόμη και για το Click to Pray. Κάποιες φορές πετυχαίνει, κάποιες λιγότερο, αλλά αυτό προσπαθούμε να κάνουμε. Είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα.
Υπάρχουν σημαντικές συνεργασίες του Παγκοσμίου Δικτύου Προσευχής με άλλες ανθρωπιστικές ή θρησκευτικές οργανώσεις;
Πάρα πολλές. Γιατί οι σκοποί της προσευχής του Πάπα αγγίζουν τόσα πολλά θέματα ώστε κάθε φορά που υπάρχει ένα διαφορετικό θέμα, έχουμε συνεργασίες με χριστιανικές και μη ενώσεις, οργανώσεις, που εργάζονται στο πεδίο σε σχέση με αυτά τα θέματα. Έτσι είχαμε και έχουμε πάρα πολλές και πολυποίκιλες συνεργασίες από τότε που ξεκίνησε το βίντεο του Πάπα το 2016. Έχουμε δημιουργήσει 98 βίντεο, δηλαδή 98 διαφορετικές θεματικές, δηλαδή 98 μηνιαίες καμπάνιες με το βίντεο του Πάπα και το Click to Pray, που σημαίνει επίσης εκατό συνεργασίες είτε με Ποντιφικές Συνόδους της Αγίας Έδρας, είτε με οργανώσεις και ενώσεις χριστιανικές ή της κοινωνίας των πολιτών που εργάζονται στο πεδίο για διάφορα θέματα, για παράδειγμα τους μετανάστες και τους πρόσφυγες. Φυσικά είχαμε μια συνεργασία με το Jesuit Refugee Service, αλλά και με οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών. Προσέχουμε πάντα να προσαρμόζονται σε σχέση με τη χριστιανική ηθική και σε σχέση με τις συνεργασίες που μπορούμε να έχουμε με θεσμούς της Αγίας Έδρας.
Πώς μπορεί ο κόσμος να υποστηρίξει τη δουλειά του Παγκοσμίου Δικτύου Προσευχής;
Με την προσευχή φυσικά, αλλά το ζήτημα είναι να μπορέσουν να υποστηριχθούν οι εθνικές ομάδες. Δηλαδή στην Ελλάδα ο π. Πέτρος Χονγκ είναι ο συντονιστής της εθνικής ομάδας αλλά είναι μόνος του. Επομένως αν υπάρχει κάποιος που επιθυμεί να υποστηρίξει το Δίκτυο Προσευχής του Πάπα πρέπει να είναι και σύνδεσμος ανάμεσα στον ορθόδοξο κόσμο γύρω από κοινές προκλήσεις για τους χριστιανούς• υπάρχει η κοινή ανθρωπότητά μας. Αλλά το ιδανικό είναι να έλθει ο ενδιαφερόμενος σε επαφή με τον π. Χονγκ και να μπορέσει να διαδώσει ακόμη περισσότερο τους σκοπούς της προσευχής της Εκκλησίας παγκοσμίως, να μπορέσει ίσως να συστήσει ομάδες κοινής προσευχής γύρω από αυτές τις μηνιαίες προκλήσεις, ή θα μπορούσαν να είναι ομάδες καθολικών και ορθοδόξων που στοχάζονται γύρω από τις προκλήσεις αυτές και πώς μπορούν να κινητοποιηθούν στην Ελλάδα ως καθολικοί και ορθόδοξοι μαζί για να υποστηρίξουν και να δράσουν σε σχέση με τις προκλήσεις αυτές. Θα μπορούσε να είναι γύρω από τον οικουμενισμό. Πώς οι χριστιανοί αντιμετωπίζουμε τη βία και καλούμαστε από τον Χριστό να ενσαρκώσουμε ο καθένας μας το Ευαγγέλιο. Είναι λοιπόν πολύ απλό.
Τον Απρίλιο ο Πάπας μας κάλεσε να προσευχηθούμε και να δράσουμε για την αξιοπρέπεια των γυναικών στον κόσμο, κατά των διακρίσεων, κατά όλων όσων αντιτίθενται στα δικαιώματα των γυναικών. Μίλησε, για παράδειγμα, με πολύ ηχηρά λόγια κατά της επιβολής μπούρκας στις γυναίκες ή για άλλα είδη διακρίσεων, τις γυναικοκτονίες, την φυλετική βία. Θα μπορούσαμε λοιπόν να φανταστούμε μια ομάδα χριστιανών – καθολικούς ορθοδόξους και ανθρώπους καλής θέλησης – που ενώθηκαν για να συλλογιστούν πώς η γυναικεία αξιοπρέπεια γίνεται σεβαστή σήμερα στην Ελλάδα ή αντίθετα αν υπάρχουν αγώνες που έπρεπε να προωθηθούν και να δουν μαζί με οργανισμούς των Εκκλησιών μας που εργάζονται σε αυτό το πεδίο και γιατί όχι, με οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών.
Ποιες προκλήσεις αντιμετωπίζει σήμερα το Δίκτυο Προσευχής του Πάπα και πώς σκέπτεστε να τις αντιμετωπίσετε;
Μία πρόκληση που αντιμετωπίζει το Δίκτυο είναι ότι μέσα σε αυτά τα δέκα χρόνια λειτουργίας του αναπτύχθηκε υπέρμετρα. Γιατί ο Κύριος μας ενέπνευσε, μας υποστήριξε από την αρχή της επανασύστασής του. Ποτέ η ανάπτυξη του Δικτύου δεν θα ήταν τόσο μεγάλη και δεν θα είχαμε τέτοια απήχηση και τόσους ανθρώπους που θέλουν να συμμετέχουν στο Παγκόσμιο Δίκτυο Προσευχής, αν δεν ήταν ο Κύριος που ενεργεί. Επειδή Εκείνος ενεργεί, μέσα σε τόσο λίγο χρόνο διευρύνθηκε, πήρε μεγάλες διαστάσεις σε σημείο που στη διεθνή ομάδα αυτή τη στιγμή εργάζονται δεκατέσσερα άτομα, ενώ κάποτε ήταν ένα άτομο με μία γραμματέα. Μεγάλωσε, λοιπόν, πάρα πολύ. Υπάρχουν οι ηπειρωτικοί συντονιστές, αλλά και πολλοί εθνικοί διευθυντές. Το κλήμα αναπτύχθηκε πολύ, απέδωσε πολύ καρπό, αλλά ίσως πρέπει να κλαδευτεί λίγο ώστε να φέρει ακόμη περισσότερο καρπό αλλά με τρόπο πιο οργανωμένο. Αυτή είναι η πρόκληση που έχουμε αυτή τη στιγμή. Από τον Ιανουάριο βρισκόμαστε στη διαδικασία να κάνουμε μια γενική αξιολόγηση και να απλοποιήσουμε ορισμένα πράγματα. Κάναμε μια διεθνή συνάντηση με όλους τους ηπειρωτικούς συντονιστές όπως και με όλους τους υπεύθυνους των ομάδων πρότζεκτ στη Ρώμη και προσπαθούμε να αξιολογήσουμε και να απλοποιήσουμε τα πράγματα, για να ξεκαθαρίσουμε και να αφήσουμε έξω ό,τι δεν είναι απαραίτητο. Μια άλλη πρόκληση στο μέλλον είναι ο σύνδεσμος και η συνέργεια με τα έργα του Τάγματος Ιησουιτών, καθώς είναι ένα ποντιφικό έργο που ανατέθηκε στους Ιησουίτες. Επομένως ένα έργο της παγκόσμιας Εκκλησίας είναι καλό να υπάρχει με περισσότερη συνέργεια με τα έργα του Τάγματος Ιησουιτών, ιδιαίτερα επειδή το πνευματικό μας θεμέλιο είναι οι Πνευματικές Ασκήσεις του αγίου Ιγνατίου. Φυσικά είναι ένα έργο για όλους, αλλά οι ρίζες μας βρίσκονται στην ιγνατιανή παράδοση. Η τρίτη πρόκληση είναι οι νέοι. Το Mouvement Eucharistique des Jeunes είναι ένα εκατομμύριο επτακόσιες χιλιάδες άτομα στον κόσμο. Είναι λοιπόν τεράστιο. Και έχουμε την πρόκληση της εκπαίδευσης, της βελτίωσης της οργάνωσης, της πνευματικής καθοδήγησης, της προστασίας των ανηλίκων για τα οποία έχουμε πρωτόκολλα και έχουμε υλικό.